Een kat die duizend kilometer loopt om terug bij zijn baasjes te komen – zo’n bericht in de krant en Carla graait haar telefoon naar zich toe, maakt een foto en stuurt Daphne een appje. Daphne, aan de andere kant, glimlacht bij het bericht van haar vriendin. Een paar jaar terug waren ze nog ‘maatjes’ via Vriendendiensten. Nu zijn ze echte maten – maten voor het leven.
Nooit het juiste mens
Voor Daphne – die nu ook vaak in het creatieve lokaal van het Zelfregiecentrum Deventer te vinden is – is vriendschap niet iets vanzelfsprekends. Ze is er altijd naar op zoek geweest, maar heeft nooit de juiste vorm kunnen vinden, of niet het juiste mens. Daphne: “Het leek wel of er niemand was die zo dacht als ik of dezelfde dingen leuk vond. Lang leidde ik een teruggetrokken leven. Buiten mijn man en twee zoons, zag ik niemand.”
Zo gek was dat niet, bleek later, toen er autisme bij haar werd vastgesteld. Eerst bleken haar zoons het te hebben, en voor Daphne bleef herkenning in de meeste kenmerken niet uit. “Ik kreeg snel hulp van een dame die opmerkte dat ik eigenlijk nooit iemand buitenshuis zag. Ze erkende mijn eenzaamheid. Van haar kwam de tip om eens bij Vriendendiensten te gaan kijken. De maatjesactiviteiten, waarbij je aan iemand wordt gekoppeld, leek me heel erg passend bij waar ik behoefte aan had.”
Potentieel maatje
Een coördinator kwam langs om kennis te maken. Wie zoek je, wat zijn je interesses? Daphne gaf haar wensen door en Carla rolde als potentieel maatje uit de bus. “Kort daarna kwam de coördinator opnieuw langs, nu met Carla. We dronken thee. Ik vond het spannend, maar ik voelde me snel op m’n gemak bij Carla. In ons eerste contact bleken er direct allerlei raakvlakken. Spiritualiteit, persoonlijke ontwikkeling, meditatie. En katten.”
Meer dan katten
Carla, die met haar man en twee katten in Deventer woonde, wilde maatje worden om iets met haar levenservaring te doen. Carla: “In 2002 kreeg ik hartproblemen, dat heeft me diep geraakt. In de tijd daarna werkte ik veel aan mezelf. Daar wilde ik wat mee doen, voelde ik. Dus gaf ik me op als maatje en ik vond het leuk om Daphne te ontmoeten.”
Het klikte meteen tussen de twee. Carla: “Ik vond haar vriendelijk en open. In het begin spraken we af op woensdagen, mijn vrije ochtend. Dan kwam ze hier en zaten we urenlang te kletsen op de bank, een film te kijken of gingen we samen wandelen. We hadden veel gemeen. Sowieso al dat spirituele, reflectieve. Toevallig had ik in die hoek een breed netwerk in Deventer, dus nam ik haar al snel mee naar cursussen, lezingen en meditatiemiddagen.”
Grotere wereld
Al snel ontdekten ze nog meer overlap. Carla: “In een van onze eerste gesprekken vertelde Daphne me waarom ze op haar achttiende twee jaar opgenomen is geweest: een bepaalde vorm van anorexia. Ik heb precies dezelfde ziekte gehad in dezelfde periode. Ongelooflijk toevallig. Het was fijn om vrijuit met haar te kunnen praten, want destijds kon dat niet. Niemand snapte wat van die 'stoornis', in die tijd dacht men: kom, gewoon boerenkool eten.”
De sociale ontwikkeling die Daphne sindsdien heeft doorgemaakt, had zonder Carla nooit plaats kunnen vinden. Daphne: “Dankzij haar vond ik mijn weg. Zij kende mensen met dezelfde interesses en ze is ook veel handiger om via internet of andere wegen informatie te verkrijgen over dingen die leuk zijn om de doen. Zoals musea en lezinngen. Ze vergrootte mijn wereld. Ik leerde nieuwe mensen kennen, ontdekte veel, deed ervaringen op.” Carla: “Zo zijn we ook eens naar een bijeenkomst over hoogsensitiviteit geweest. Weet je nog?” Daphne: “Ja, in dat prachtige hofje.” Carla: “Typisch, dat onthoudt jíj dan weer.”
Dubbele portie cakejes
Omgekeerd kon ook Daphne er zijn voor Carla, die meerdere naasten verloor. Carla: “Daphne was meteen een grote steun. Ik kon alles bij haar kwijt en we zagen elkaar veel. Daphne glimlacht: “Spirituele zaken. Dat is ons ding. En jouw man haalt van die heerlijke cakejes bij de banketbakker.” Carla: “Hij weet: ik wil ze toch nooit, maar als jij komt gaat hij ze toch halen en dan kan hij lekker een dubbele portie eten.”
Het contact tussen Daphne en Carla is allang geen maatjescontact meer, maar gewoon vriendschap. Daphne: “Ze geeft me de ruimte om te zijn wie ik ben. Dat is niet altijd even makkelijk, want ik heb erg veel migraine en vaak weinig energie. Daardoor moet ik vaak afspraken afzeggen en is het dus moeilijk dingen plannen met mij. Carla accepteert dat. Dankzij die ruimte voel ik mij erg gesteund en heb ik het gevoel minder alleen te staan. Ik heb ingangen gevonden die daarvoor afgesloten waren. Dankzij haar ga ik er veel meer op uit, omdat ik het leuker vind om dingen samen te doen en zij een veel bredere blik op de wereld heeft.”
Vrije geest eindelijk de vrije loop
Carla: “En je te laten zien! Zoveel creatief talent als jij hebt.” Daphne lacht. “Daar heeft Vriendendiensten zeker een rol in gehad. Toen Fieke me uitnodigde om een keer in het creatief atelier te komen kijken, heb ik dat gedaan. En ik kom er nu nog! En jij, Carla, helpt me met je brede en frisse blik op alles wat we samen meemaken om de neigeing die ik heb om mijn wereld klein te maken te doorbreken. We hebben allebei een beetje dezelfde levenshouding. We zijn reflectief, onderzoekend, niet resultaatgericht. Dat verbindt.”
Nu geeft Daphne een creatieve cursus in het zelfregiecentrum. “Ik teken, schrijf en schilder, maak mooie dingen. Ik voel me zo veel vrijer daarin. Als ik terugkijk op al die jaren, denk ik: wat ik nodig had, was gewoon een goede vriendin. Ik had me vooraf nooit kunnen voorstellen wat een verschil dat maakt – iemand te hebben die je begrijpt, van wie je houdt, die je graag ziet.”